Ga naar website navigation Ga naar artikel navigatie Ga naar inhoud

De pagina ververst bij het selecteren van een onderwerp.

Sla artikel navigatie over.

Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening

Activiteiten

Unica Groep BV ontzorgt zijn opdrachtgevers met duurzame technologische oplossingen voor veiligheid, communicatie en comfort.

Unica Groep BV is statutair en feitelijk gevestigd te Hoevelaken en ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 05068404.

Groepshoofd

De vennootschap maakt deel uit van een economische eenheid met als groepshoofd Prisma Technologies BV te Hoevelaken. De financiële gegevens van de vennootschap zijn tezamen met de andere tot de groep behorende vennootschappen opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van Prisma Technologies BV. Afschriften daarvan zijn verkrijgbaar bij het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Arnhem.

Fusies en overnames

In 2021 zijn 3 strategische overnames gedaan door Unica Groep BV, namelijk Pranger-Rosier, Fire Safety Holding BV en In2Scope BV. Alle acquisities zijn verwerkt volgens de purchase accounting-methode op een voorlopige grondslag.

De betaalde goodwill inclusief bedragen voor merknaam, order backlog en klantrelaties zijn als 'aanschaffingen goodwill' opgenomen in het verloopoverzicht van de immateriële vaste activa. Bij de bepaling van de investeringen in goodwill, merknaam, orderbacklog en klantrelaties wordt rekening gehouden met de waarde van de latente belasting verplichtingen over de toegerekende waarde van merknaam, orderbacklog en klantrelaties

Pranger-Rosier

Op 26 juni 2021 heeft Unica Installatietechniek BV 100% van de aandelen overgenomen van Pranger-Rosier Holding BV, Pranger Rosier Vastgoed BV, Pranger-Rosier Installaties BV, Equu BV en 70% van de aandelen van Installatiebedrijf Otte BV. In december 2021 zijn de resterende 30% van de aandelen in Installatiebedrijf Otte BV door Pranger Rosier Holding BV gekocht.

De totale koopsom (inclusief transactiekosten) van de twee acquisitiemomenten bedroeg € 41,9 miljoen. Onder aftrek van een totale reële waarde van de activa en passiva ad € 10,3 miljoen bedroeg het geheel aan voorlopige toegerekende waarde aan goodwill, merknaam, order backlog en klantrelaties € 31,6 miljoen. Inclusief een toegerekende waarde voor latente belastingverplichtingen is de totale investering in goodwill, merknaam, orderbacklog en klantrelaties € 35,7 miljoen.

Fire Safety Holding BV

Op 2 juli 2021 heeft Unica Fire Safety BV 100% van de aandelen van Fire Safety Holding BV overgenomen.

De totale koopsom (inclusief transactiekosten) van de acquisitie bedroeg € 49,8 miljoen. Onder aftrek van een totale reële waarde van de activa en passiva ad € 4,1 miljoen bedroeg het geheel aan voorlopige toegerekende waarde aan goodwill, merknaam, order backlog en klantrelaties € 45,7 miljoen. Inclusief een toegerekende waarde voor latente belastingverplichtingen is de totale investering in goodwill, merknaam, orderbacklog en klantrelaties € 48,1 miljoen.

In2Scope BV

Op 1 oktober 2021 heeft Unica ICT Solutions BV 100% van de activa en passiva overgenomen van In2Scope BV.

Grondslagen voor consolidatie 

In de geconsolideerde jaarrekening van Unica Groep BV zijn de financiële gegevens verwerkt van de tot de groep behorende maatschappijen en andere rechtspersonen waarop een overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend of waarover de centrale leiding wordt gevoerd. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de waardering en de resultaatbepaling van Unica Groep BV.

De financiële gegevens van Unica Groep BV zijn verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening zodat, gebruikmakend van artikel 2:402 BW, Unica Groep BV kan volstaan met een verkorte winst- en verliesrekening in de enkelvoudige jaarrekening.

De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen en de andere in de consolidatie betrokken rechtspersonen en vennootschappen zijn volledig in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en transacties. Belangen van derden in het vermogen en in het resultaat van groepsmaatschappijen zijn afzonderlijk in de geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking gebracht.

De resultaten van nieuw verworven groepsmaatschappijen en de andere in de consolidatie meegenomen rechtspersonen en vennootschappen worden geconsolideerd vanaf de overnamedatum. Op die datum worden de activa, voorzieningen en schulden aangepast naar de Unica grondslagen en gewaardeerd tegen de reële waarden.

Indien de verkrijgingsprijs hoger is dan de reële waarden van de verkregen activa en verplichtingen is sprake van goodwill welke wordt geactiveerd en afgeschreven over de economische levensduur. De resultaten van afgestoten deelnemingen worden in de consolidatie verwerkt tot het tijdstip waarop is besloten de groepsband te verbreken.

De volledig in de consolidatie begrepen groepsmaatschappijen zijn:

  • Unica Access & Security BV te Hoevelaken *)

  • Unica Building Automation BV te Hoevelaken *)

  • Unica Datacenters BV te Hoevelaken *)

  • Unica Energy Solutions BV te Hoevelaken *)

  • Unica Fire Safety BV te Hoevelaken *)

  • Unica ICT Solutions BV te Hoevelaken *)

  • Unica Industry Solutions BV te Hoevelaken *)

  • Unica Installatietechniek BV te Hoevelaken *)

  • Unica Special Security Projects BV te Hoevelaken *)

  • Boele Fire Protection BV te Zoetermeer *)

  • Brainpact BV te Venray *)

  • Helhout Holding BV te Amersfoort *)

  • Hellemans Consultancy BV te Amersfoort *)

  • Pro-Fa Holding BV te ‘s-Hertogenbosch *)

  • Pro-Fa Automation BV te 's-Hertogenbosch *)

  • Regel Partners BV te Hoevelaken *)

  • Synto BV te Goes (80%) 

  • PCT International BV te Hoevelaken 

  • Numan & Kant BV te Hoevelaken (75%) 

  • Van Kempen Koudetechniek BV te Tiel 

  • Van Kempen Service BV te Tiel 

  • Unica Deutschland GmbH te Frankfurt

  • Nomi BV te Hoevelaken *)

  • Applicom Nederland BV te Nijmegen

  • Fire Safety Holding BV te Schoonhoven

  • Fire Safety Projects BV te Schoonhoven

  • Gerco Brandpreventie BV te Schoonhoven

  • Red Profs BV te Schoonhoven

  • Installatiebedrijf Otte BV te Sneek

  • Pranger Rosier Holding BV te Dokkum

  • Pranger Rosier Vastgoed BV te Dokkum

  • Pranger Rosier Installaties BV te Leeuwarden

  • Equu BV te Leeuwarden

*) Voor deze groepsmaatschappijen is een aansprakelijkheidsstelling overeenkomstig art. 2:403 BW afgegeven.

Unica Groep BV heeft 75% aandeel in het geplaatste kapitaal van Numan & Kant BV en 80% van Synto BV. Hiervoor is een minderheidsbelang in het vermogen en het resultaat opgenomen. Het aandeel in het geplaatste kapitaal van de overige groepsmaatschappijen bedraagt 100%.

De volgende deelnemingen zijn proportioneel geconsolideerd:

  • ProCUS v.o.f. te Maarssen (50%)

  • Zorgbeheer Isala v.o.f. te Bunnik (20%)

  • Installatie Combinatie v.o.f. I4Care te Zwolle (50%)

  • Installatie Combinatie v.o.f. I4Care S gebouw te Zwolle (50%)

  • V.o.f. I4Installations 5L&6KLM te Oisterwijk (50%)

  • V.o.f. N2UE Zuidbroek te Zwolle (50%).

De volgende entiteiten worden niet geconsolideerd maar worden via de vermogensmutatiemethode in de balans gepresenteerd onder "Financiële Vaste activa – niet geconsolideerde deelnemingen" en in de winst- en verliesrekening onder "Aandeel in resultaat van niet geconsolideerde deelnemingen":

  • Berghege Heerkens v.o.f. te Oss (50%)

  • V.o.f. Thales Unica te Huizen (50%)

  • UDV Datacenters v.o.f. te Hoevelaken (50%)

  • V.o.f. Four Care te Enschede (25%)

  • V.o.f. Four Care Gebouw S te Enschede (25%)

  • Installatiecombinatie Isala v.o.f. te Bunnik (25%)

  • Combinatie v.o.f. Conradhuis te Amsterdam (50%)

  • Bouwcombinatie Carebuilders-Unica v.o.f. te Oss (50%)

  • Pi2M BV te s’Hertogenbosch (50%)

  • UR Cool BV te Den Ham (50%)

  • Service Partners Midden-Holland BV te Bodegraven (33%)

  • UDV Energie Schuttersveld v.o.f. te Hoevelaken (50%)

  • UDV Energie Zuideramstel v.o.f. te Hoevelaken (50%)

  • Voorst Energie BV te Zwolle (50%)

  • D2B V.o.f. te Bunnik (22%)

Algemene grondslagen voor de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening 

De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva gewaardeerd volgens het kostprijsmodel.

Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Financiële instrumenten 

Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als afgeleide financiële instrumenten (derivaten) verstaan. In de toelichting op de onderscheiden posten van de balans wordt de reële waarde van het betreffende instrument toegelicht als die afwijkt van de boekwaarde.

Indien het financiële instrument niet in de balans is opgenomen, wordt de informatie over de reële waarde gegeven in de toelichting op de ‘Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen’. Voor de grondslagen van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling van de balanspost.

Impact geopolitieke spanningen

De oorlog in Oekraïne die begin 2022 is ontstaan, is het bestuur van Unica vanzelfsprekend niet ontgaan. Naar de huidige situatie en op basis van de huidige inzichten en beschikbare informatie is de Raad van Bestuur van mening dat de verwachte impact, op bijvoorbeeld inkopen, van deze oorlog voor de strategie en dagelijkse operationele en financiële gang van zaken zodanig is, dat niet wordt getwijfeld aan de 'going concern grondslagen' van de geconsolideerde jaarrekening.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en resultaatbepaling

Immateriële vaste activa

Goodwill

De goodwill wordt gewaardeerd op het bedrag van de bestede kosten, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De jaarlijkse afschrijvingen bedragen een percentage van de bestede kosten, zoals nader in de toelichting op de balans is gespecificeerd. De afschrijvingstermijn wijkt af van artikel 2:386 lid 3 BW, omdat dit beter overeenkomt met de verwachte levensduur. Voor de betaalde goodwill gerelateerd aan de verwerving van kennisintensieve bedrijven hanteert Unica Groep BV een afschrijvingstermijn van tien jaar. De economische levensduur en afschrijvingsmethode worden aan het einde van elk jaar opnieuw beoordeeld. Onder de jaarrekening post goodwill zijn ook de merknaam, klantcontracten en order backlog verantwoord. Deze worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs als bepaald op basis van het multi period excess earnings model, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing bijzondere waardeverminderingen. De aldus geactiveerde kosten voor merknaam en klantcontracten worden lineair afgeschreven over een periode van respectievelijk 5 en 10 jaar. De geactiveerde order backlog wordt in lijn met de bepaalde economische levensduur over een periode van 18 maanden afgeschreven.

Ontwikkelingskosten

Ontwikkelingskosten worden geactiveerd voor zover deze betrekking hebben op commercieel haalbaar geachte projecten. De ontwikkeling van een immaterieel vast actief wordt commercieel haalbaar geacht als het technisch uitvoerbaar is om het actief te voltooien, de onderneming de intentie heeft om het actief te voltooien en het vervolgens te gebruiken of te verkopen is (inclusief het beschikbaar zijn van adequate technische, financiële en andere middelen om dit te bewerkstelligen), de onderneming het vermogen heeft om het actief te gebruiken of te verkopen, het waarschijnlijk toekomstige economische voordelen zal genereren en de uitgaven gedurende de ontwikkeling betrouwbaar zijn vast te stellen. Ontwikkelingskosten worden gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs, verminderd met cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De geactiveerde kosten worden na beëindiging van de ontwikkelingsfase afgeschreven over de verwachte gebruiksduur, welke 5 jaar bedraagt. De afschrijving vindt plaats volgens de lineaire methode.

De kosten voor onderzoek en de overige kosten voor ontwikkeling worden ten laste van het resultaat gebracht in de periode waarin deze zijn gemaakt. Voor het nog niet afgeschreven deel van de geactiveerde ontwikkelingskosten wordt een wettelijke reserve gevormd. Dit wordt jaarlijks bepaald.

Software

Kosten van immateriële vaste activa anders dan intern gegenereerde activa, waaronder software en licenties, worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs en vanaf het moment van gereedheid voor ingebruikneming lineair afgeschreven over een verwachte toekomstige gebruiksduur van vijf jaar.

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduren en berekend volgens de lineaire methode. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming.

Financiële vaste activa

De niet-geconsolideerde deelnemingen waarin invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en financiële beleid, worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde, doch niet lager dan nihil. Deze nettovermogenswaarde wordt berekend op basis van de grondslagen van Unica Groep BV.

Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Wanneer de vennootschap geheel of ten dele instaat voor schulden van de desbetreffende deelneming, respectievelijk de feitelijke verplichting heeft de deelneming (voor haar aandeel) tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening gevormd. Bij het bepalen van de omvang van deze voorziening wordt rekening gehouden met reeds op vorderingen op de deelneming in mindering gebrachte voorzieningen voor oninbaarheid.

Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs en indien van toepassing onder aftrek van bijzondere waardeverminderingen. Van een bijzondere waardevermindering is sprake wanneer de realiseerbare waarde lager is dan de boekwaarde.

De vorderingen op en leningen aan deelnemingen alsmede de overige vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen.

Voorraden

Voorraden grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen historische kostprijs of lagere netto-opbrengstwaarde (voorziening incourantheid). Deze lagere netto-opbrengstwaarde wordt bepaald door individuele beoordeling van de voorraden. De waardering van de voorraad grond- en hulpstoffen komt tot stand op basis van gewogen gemiddelde prijzen.

Onderhanden projecten

De onderhanden projecten in opdracht van derden worden gewaardeerd tegen de gerealiseerde projectkosten vermeerderd met de toegerekende winst en verminderd met verwerkte verliezen en gedeclareerde termijnen. Indien het resultaat op een onderhanden project niet op betrouwbare wijze kan worden ingeschat, wordt geen winst toegerekend. De projectkosten omvatten de direct op het project betrekking hebbende kosten, de kosten die toerekenbaar zijn aan projectactiviteiten in het algemeen en toewijsbaar zijn aan het project en andere kosten die contractueel aan de opdrachtgever kunnen worden toegerekend (integrale kostprijs methode).

Projectopbrengsten en projectkosten uit hoofde van de onderhanden projecten worden als opbrengsten en kosten verwerkt in de winst- en verliesrekening naar rato van de verrichte prestaties op balansdatum. De aan het uitgevoerde werk toe te rekenen winst wordt bepaald op basis van de op balansdatum aan het onderhanden project bestede uren of kosten in verhouding tot de naar verwachting aan het project totaal te besteden uren of kosten.

Indien het totaal van alle onderhanden projecten een debetstand vertoont, wordt het totaalsaldo gepresenteerd onder de vlottende activa. Indien het totaal van alle onderhanden projecten een creditsaldo vertoont, wordt het totaalsaldo gepresenteerd onder de kortlopende schulden. In het boekjaar gerealiseerde projectopbrengsten worden als opbrengsten in de winst- en verliesrekening verwerkt in de post wijziging gefactureerde omzet zolang het project nog niet is voltooid. Projectkosten zijn verwerkt in de kosten van grond- en hulpstoffen, kosten van uitbesteed werk, inleen derden en andere externe kosten.

Debiteuren

Vorderingen op handelsdebiteuren worden opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De geamortiseerde kostprijs is gelijk aan de nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen.

Vorderingen

De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen.

Liquide middelen

De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Indien middelen niet ter vrije beschikking staan, dan wordt hiermee bij de waardering rekening gehouden.

Aandeel derden in groepsvermogen

Het aandeel van derden in het groepsvermogen betreft het minderheidsbelang van derden in het eigen vermogen van geconsolideerde maatschappijen. Het aandeel van derden in het resultaat van geconsolideerde maatschappijen wordt in de winst- en verliesrekening in mindering gebracht op het groepsresultaat.

Indien de aan het minderheidsbelang van derden toerekenbare verliezen het minderheidsbelang van derden in het eigen vermogen van de geconsolideerde maatschappijen overtreffen, komt het verschil, alsmede komen eventuele verdere verliezen, volledig ten laste van Unica Groep BV, tenzij en voor zover de minderheidsaandeelhouder de verplichting heeft, en in staat is, om die verliezen voor haar rekening te nemen. Als de geconsolideerde maatschappijen vervolgens weer winsten maken, komen die winsten volledig ten gunste van Unica Groep BV totdat de door Unica Groep BV voor haar rekening genomen verliezen zijn gerecupereerd.

Voorzieningen

Voorzieningen voor garantieverplichtingen

De voorziening garantieverplichtingen wordt opgenomen voor de geschatte kosten die naar verwachting voortvloeien uit per balansdatum lopende garantieverplichtingen en claims uit hoofde van geleverde goederen en diensten. Garantieclaims worden ten laste van deze voorziening gebracht.

Voorzieningen voor jubileumverplichtingen

Voor de in de toekomst te betalen jubileumuitkeringen aan de medewerkers is een voorziening opgenomen. In de berekening is rekening gehouden met de achterliggende diensttijd, de leeftijden en het verwachte verloop van de medewerkers, rekening houdende met de specifieke inhoud van de jubileumregeling en de sociale lasten. De jubileumuitkering is evenredig aan de diensttijd toegerekend en contant gemaakt tegen 5%.

Voorzieningen voor latente belastingenverplichtingen

Voor in de toekomst te betalen belastingbedragen uit hoofde van verschillen tussen commerciële en fiscale balanswaarderingen wordt een voorziening getroffen ter grootte van de som van deze verschillen vermenigvuldigd met het geldende belastingtarief. Op deze voorziening worden in mindering gebracht de in de toekomst te verrekenen belastingbedragen uit hoofde van beschikbare voorwaartse verliescompensatie, voor zover het waarschijnlijk is dat de toekomstige fiscale winsten beschikbaar zullen zijn voor verrekening. De voorziening voor latente belastingverplichtingen wordt gewaardeerd tegen nominale waarde.

Grondslagen bonussen en winstdelingen

Voor bonusregelingen en winstdelingen op basis van de relevante prestatieregelingen wordt een verplichting opgenomen. De verplichting wordt als zodanig opgenomen onder de kortlopende schulden.

Kortlopende schulden

Opgenomen leningen en schulden worden bij de eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs.

Productie omzet

Productie omzet dan wel som der bedrijfsopbrengsten betreft de verkoopwaarde voor de in het verslagjaar geleverde goederen en diensten.

Aandeel in het resultaat van niet-geconsolideerde ondernemingen waarin wordt deelgenomen

Als resultaat van deelnemingen waarin geen invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en financiële beleid, wordt opgenomen het aan de vennootschap toekomende aandeel in het resultaat van de deelnemingen. Dit resultaat wordt bepaald op basis van de bij Unica Groep BV geldende grondslagen voor waardering en resultaatbepaling.

Lonen en salarissen

Unica Groep BV heeft diverse pensioenregelingen. Deze regelingen worden gefinancierd door afdrachten aan pensioenuitvoerders, te weten verzekeringsmaatschappijen en bedrijfstakpensioenfondsen. De pensioenverplichtingen uit hoofde van de regeling met het bedrijfstakpensioen worden gewaardeerd volgens de ‘verplichting aan de pensioenuitvoerderbenadering’. In deze benadering wordt de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie als last in de winst- en verliesrekening verantwoord.

Aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst wordt beoordeeld of en zo ja, welke verplichtingen er bestaan naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie op balansdatum. Deze additionele verplichtingen, waaronder eventuele verplichtingen uit herstelplannen van de pensioenuitvoerder, leiden tot lasten voor de vennootschap en worden in de balans opgenomen in een voorziening. Alle huidige pensioenregelingen zijn gebaseerd op het principe van defined contribution. Unica kent een middelloonregeling.

Ultimo 2021 waren er geen pensioenvorderingen en geen verplichtingen naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie.

Belastingen

De vennootschapsbelasting wordt berekend tegen het geldende tarief over het resultaat van het boekjaar, waarbij rekening wordt gehouden met permanente verschillen tussen de winstberekening volgens de jaarrekening en de fiscale winstberekening en waarbij actieve belastinglatenties slechts worden gewaardeerd voor zover de realisatie daarvan waarschijnlijk is.

Grondslagen voor de opstelling van het geconsolideerd kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen. Kasstromen in vreemde valuta’s worden omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers.

Winstbelastingen worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten.

De verkrijgingsprijs van verworven groepsmaatschappijen worden opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geldmiddelen heeft plaatsgevonden. Hierbij worden geldmiddelen aanwezig in deze groepsmaatschappijen niet afgetrokken van de aankoopprijs en separaat verantwoord.

De ontvangen en betaalde interest, de ontvangen en betaalde dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten.