“Onze visie op onderwijs en duurzaamheid komt volledig tot zijn recht in dit gebouw”

Een nieuw, toekomstbestendig onderwijsgebouw van zo’n 25.000 vierkante meter op een van de drukste verkeersknooppunten in Amsterdam – met hoogbouw aan de Wibautstraat, laagbouw langs de Mauritskade en middels een atrium verbonden met het naastgelegen Theo Thijssenhuis. De Hogeschool van Amsterdam (HvA) wist van tevoren dat de bouw van het Jakoba Mulderhuis, de laatste toevoeging aan de Amstelcampus, de nodige uitdagingen met zich mee zou brengen. Daarom koos zij bewust voor de bouwcombinatie Visser & Smit Bouw, M.J. De Nijs & Zonen en Unica, die ervaring had met grote projecten in binnenstedelijk gebied. “Het resultaat mag er zijn”, vindt Hans Wichers Schreur, directeur vastgoed en huisvestingsbeleid bij de HvA. “Dit gebouw presteert in alle opzichten boven verwachting.”

Duurzame ontmoetingsplek

Lang voor de start van de bouw van het Jakoba Mulderhuis (in 2012) had de HvA al de ambitie om duurzaam te bouwen. “Duurzaamheid was in die tijd nog niet zo ingebed in de organisatie en stond ook nog niet zo hoog op de agenda als tegenwoordig. Met de gekozen uitgangspunten voor het Jakoba Mulderhuis is daar een eerste grote stap in genomen”, zegt Marc van Bekkum, projectmanager bij de HvA. “We streefden naar het hoge duurzaamheidskeurmerk BREEAM Excellent en energielabel A++. En we liepen voorop qua digitalisering en paperless design; BIM was toen nog een heel nieuwe werkwijze.”

Ook op onderwijsgebied was de HvA haar tijd vooruit. “De hogeschool had een nieuwe onderwijsvisie ontwikkeld, gericht op minder leegstand van gebouwen en meer samenhang tussen de verschillende opleidingen”, zegt Hans. “Het Jakoba Mulderhuis moest een ontmoetingsplek worden. Een inspirerende omgeving, waar studenten en docenten samen aan nieuwe oplossingen werken. De latere coronapandemie, klimaat- en energiecrisis hebben onze wensen alleen maar versterkt. We zijn daarom ontzettend blij met dit gebouw, dat aan alle eisen – én meer – voldoet.”

“Unica begrijpt onze organisatie en dacht voortdurend met ons mee: wat kunnen wij doen om te helpen?”

Hans Wichers Schreur (directeur) en Marc van Bekkum (projectmanager) van de Hogeschool van Amsterdam

Verkeersknooppunt

De eerste fase van het bouwtraject was bepaald niet gemakkelijk. “De bouwlocatie was een gigantisch verkeersknooppunt met zeer diverse uitdagingen in de grond”, vertelt Marc. “We moesten onder meer aanvullende grondonderzoeken doen in verband met PFAS, onverwachte verontreinigingen laten saneren, een oud gemaal verwijderen, om een werkend gemaal heen werken en damwanden plaatsen bij de Mauritskade. We hebben de groutankers, waarmee je damwanden verankert, heel voorzichtig onder het wegdek en tussen hoogspanningskabels en persleidingen door moeten manoeuvreren. Als we iets hadden geraakt, hadden de kranten er vol mee gestaan. We waren dan ook blij toen we uit de grond waren en in 2021 het hoogste punt bereikten.”

Flexibel meedenken

Volgens Marc en Hans bepaalt de samenwerking en het vertrouwen tussen de opdrachtgever en aannemers het uiteindelijke succes van een project. Vanuit Unica waren meerdere bedrijven betrokken bij de bouw van het Jakoba Mulderhuis: Unica Building Projects (elektrotechnische, werktuigbouwkundige en sanitaire installaties), Unica Fire Safety (sprinklerinstallaties), Unica Datacenters (netwerkinfrastructuur en connectiviteits-oplossingen) en Unica Building Automation (intelligente gebouwautomatisering).

“We hebben op alle vlakken van begin tot eind ongelooflijk goed samengewerkt met Unica”, zegt Hans. “Unica begrijpt onze organisatie en dacht voortdurend met ons mee: wat kunnen wij doen om te helpen? Het was vooral heel prettig werken met de projectmanager Norbert Hagedoorn. Ik weet niet of het er iets mee te maken heeft, maar Norbert is een oud-student van ons!” Marc is met name te spreken over de flexibiliteit van Unica. “We hebben het Unica bepaald niet gemakkelijk gemaakt door tussentijds ingrijpende wijzigingen door te voeren. Daar hadden ze over kunnen mopperen, maar hun grondhouding bleef altijd positief: ‘We snappen het en we gaan het oplossen’. Als we alles opnieuw moesten doen, zouden we zeker weer voor Unica kiezen.”

Pareltjes van techniek

Hans en Marc zijn allebei bijzonder trots op het meest duurzame onderwijsgebouw van de HvA. “Onze visie op onderwijs en duurzaamheid komt volledig tot zijn recht in dit gebouw”, zegt Hans. “Het is een inspirerende en motiverende locatie geworden, die werkelijk uitnodigt tot samenwerking. Vanuit het atrium kijk je bijvoorbeeld recht in de hightechruimtes op de verschillende verdiepingen. Dat zijn echt ‘pareltjes van techniek’, zoals een compleet nagebouwde cockpit van een Boeing 737. De reactie van studenten als zij het gebouw voor het eerst binnenkomen is dan ook: wauw!”

“Het Jakoba Mulderhuis is van binnen een bruisende bijenkorf, die gonst van het leven”, vult Marc aan. “En de buitenkant van het gebouw is ook heel bijzonder; het Theo Thijssenhuis heeft een mooie en markante buurvrouw gekregen. Ik hoop dat het nieuwe gebouw een grote aantrekkingskracht heeft op studenten. Als ik nu student was, dan wist ik het wel!”