“Unica is in staat om grote opdrachten in al hun facetten te behartigen”

Elektrificatie is een belangrijk aspect van de energietransitie. Daar zijn kabels voor nodig. Veel kabels. “Wij produceren kabels in allerlei soorten en maten”, zegt Jeroen Wilbers, directeur van TKF. “Van energie-, data- en glasvezelkabels van één tot enkele millimeters tot inter-array zeekabels met een doorsnede van 270 millimeter en een gewicht van 80 kilo per meter. De langste kabel die wij kunnen maken is 25 kilometer lang en weegt 1.500 ton.”

Energie- en dataverbindingen

Sinds de oprichting in 1930 heeft TKF (de afkorting staat voor Twentsche Kabelfabriek) zich ontwikkeld van een producent van elektriciteits- en glasvezelkabels tot een technologisch toonaangevende leverancier van connectivity-oplossingen. Het bedrijf heeft vestigingen in Haaksbergen, Lochem, Polen en – sinds 2023 – in de Eemshaven. Met een breed portfolio kabels, systemen en diensten biedt TKF klanten wereldwijd oplossingen voor het creëren van veilige en betrouwbare energie- en dataverbindingen. TKF maakt deel uit van TKH Group (Twentsche Kabel Holding). Deze beursgenoteerde onderneming is actief in Europa, Noord-Amerika en Azië en heeft ruim 7.000 medewerkers en vestigingen in 28 landen.

Windparken op zee

Volgens Jeroen zijn de producten van TKF relevanter dan ooit. “We leveren kabels voor de bouw en infra, marine en offshore en telecommarkt. En, leuk wetenswaardigheidje, we zijn een vaste leverancier van Unica. De kabels die Unica bijvoorbeeld in kantoren en ziekenhuizen legt, komen bij ons vandaan. Daarnaast richten we ons op de energiemarkt, waarvoor we midden- en hoogspanningskabels produceren. Tot 2030 wordt het Nederlandse elektriciteitsnet uitgebreid met 109.000 kilometer nieuwe middenspanningskabels. Dat betekent dat ongeveer één op de drie straten de komende jaren wordt opengebroken om extra elektriciteitskabels aan te leggen.”

De vijfde pijler van TKF is de zogenoemde subsea-markt. “Wij zijn één van de drie grootste producenten van inter-arraykabels in Europa”, zegt Jeroen. “Deze kabels verbinden windturbines op zee met elkaar in een grid en met een offshore windplatform. Alle opgewekte stroom wordt vanuit dit verzamelpunt door een hoogspannings-exportkabel aan land gebracht.”

Capaciteitsuitbreiding

TKF begon in 2016 met de productie van inter-arraykabels om een bijdrage te leveren aan de energietransitie. “We hebben onze locatie in Lochem daar speciaal voor omgebouwd”, vertelt Jeroen. “Kabeldelen die op lengte zijn slaan we op in diepe putten, totdat we de complete kabel met een duwbak vanaf het Twentekanaal naar Velsen transporteren. Maar we zaten sneller dan verwacht aan onze maximale capaciteit. De vraag neemt elk jaar toe. Daarnaast wordt het vermogen dat een windturbine kan opwekken steeds groter. Had een windturbine in 2000 nog een vermogen van rond de 1,5 megawatt, nu is dat al 16 tot 18 megawatt. Vanwege de grotere hoogte en rotordiameter moeten de windturbines verder uit elkaar worden geplaatst. Dat betekent dat de kabels niet alleen steeds langer, maar ook dikker worden, vanwege het grotere vermogen dat getransporteerd moet worden. In Lochem zouden we op termijn niet meer aan de toenemende en veranderende vraag kunnen voldoen. Voor die dikkere en langere kabels zouden we een grotere duwbak nodig hebben en die past niet door de sluis bij Eefde. Daarom zijn we in 2021 op zoek gegaan naar een nieuwe productielocatie. Bij voorkeur direct aan zee, waar we onze kabels direct op een cable laying vessel kunnen laden voor internationaal transport.”

One-stop-shop

TKF oriënteerde zich eerst op locaties in Amsterdam en Rotterdam, maar koos in het voorjaar van 2022 uiteindelijk voor een terrein aan het Beatrixkanaal in de Eemshaven. Jeroen somt de doorslaggevende redenen voor dit besluit op: “De grondprijs is hier nog acceptabel, we konden direct worden aangesloten op het elektriciteitsnet en er zijn voldoende arbeidskrachten in de regio.”

“De mensen van Unica hebben hun uiterste best gedaan om het onmogelijke mogelijk te maken”

Jeroen Wilbers, directeur van de Twentse Kabel Fabriek (TKF)

TKF stelde vervolgens een bouwteam samen, bestaande uit Dura Vermeer, Aannemingsmaatschappij Friso, De Groot Installatiegroep, De Kok Staalbouw en Unica Building Projects. Jeroen: “We kennen Unica al lang. Het is een bekende en gerenommeerde partij die in staat is om grote opdrachten in al hun facetten te behartigen. Unica is een one-stop-shop voor alle gebouwgebonden installaties. Van alle E- en W-werkzaamheden, voedingen, de totale kantoorinrichting, aarding, datanetwerken, kanalisatie en railkokers tot luchtbehandelingskasten en kabelgoten; Unica regelt het.”

Flexibel en pragmatisch

Een bijzonder, iteratief bouwproces volgde. “We hadden veel haast om de fabriek zo snel mogelijk operationeel te hebben, omdat de markt zich in een razend tempo ontwikkelt. Daarom hebben we ervoor gekozen om de diverse stadia van het project niet volgordelijk, maar parallel uit te voeren.

Deze aanpak vergde een hoge mate van flexibiliteit, pragmatisme, doelgerichtheid en maximale inspanning van alle partijen. We hebben onze bouwpartners daarbij soms tot het uiterste gedreven”, geeft Jeroen toe. “Allereerst hadden we een hele strakke planning. Zonder getekend contract zijn we begin 2023 al begonnen met bouwen. Dat geeft aan hoeveel haast we hadden, maar het laat ook zien hoeveel vertrouwen we als partijen in elkaar hadden. Samen zouden we er uitkomen. Onder druk van nieuwe orders en veranderende marktomstandigheden hebben we tussentijds grote ontwerpwijzigingen doorgevoerd. Zo hebben we de oorspronkelijke productiecapaciteit van 600 verdubbeld naar 1.200 kilometer zeekabel per jaar. En het dak van de fabriek zat er amper op toen we al zijn gestart met het storten van de vloervelden en zelfs het plaatsen van de machines.”

Uitdagend avontuur

Jeroen vindt dat hij de aannemer en bouwpartners zoals Unica veel dank verschuldigd is. “Het was een bijzonder uitdagend avontuur. We hadden een ontzettend goed team met verschillende partners die zeer intensief met elkaar zijn opgetrokken. Het heeft soms best wel geknald, maar we konden daarna altijd weer door één deur. De bouwpartners waren, met het klantbelang voor ogen, bereid om problemen met én voor elkaar op te lossen. Dat is bijzonder. Met een ongelooflijke drive, flexibiliteit en pragmatisme hebben de mensen van Unica hun uiterste best gedaan om het onmogelijke mogelijk te maken. Daar ben ik ze ontzettend dankbaar voor.”