5 - Opbrengsten
Opbrengsten uit contracten met klanten
Unica Groep B.V. opereert, samen met haar dochterondernemingen, in negen verschillende clusters. De activiteiten van de groep zijn verder gesegmenteerd in drie primaire bedrijfsonderdelen:
-
Building Projects
-
Building Services
-
Specialty clusters
Deze bedrijfsonderdelen vertegenwoordigen de kasstroomgenererende eenheden ten behoeve van de toetsing op bijzondere waardeverminderingen van goodwill.
Bedragen in 1.000 euro’s | 2023 | 2022 |
Kasstroomgenererende eenheden | ||
Unica Building Projects | 142.144 | 139.296 |
Unica Building Services | 328.842 | 292.563 |
Specialty clusters | 372.341 | 324.348 |
Totale opbrengsten uit contracten met klanten | 843.327 | 756.207 |
In de onderstaande tabel wordt een gedetailleerde uitsplitsing gegeven van de inkomsten uit contracten met klanten, gecategoriseerd naar werkgebied.
Bedragen in 1.000 euro’s | 2023 | 2022 |
Aard van de opbrengsten | ||
Engineering, installatie en implementatie (Design & Construct) | 409.028 | 360.528 |
Diensten, onderhoud en technisch beheer | 417.253 | 365.879 |
Andere inkomstenstromen | 17.046 | 29.800 |
Totale opbrengsten uit contracten met klanten | 843.327 | 756.207 |
Waarvan opgeleverd | 722.033 | 639.286 |
Activa en passiva die voortvloeien uit contracten met klanten
Onderstaande tabel geeft een gedetailleerde uitsplitsing van de contractsaldi van de Groep:
Bedragen in 1.000 euro’s | 31/12 | 31/12 | 1/1 |
Contractsaldi | |||
Handelsvorderingen (incl. verwachte kredietverliezen) | 119.650 | 100.590 | 80.532 |
Contract activa | 89.793 | 106.757 | 51.529 |
Contract vorderingen | 17.941 | 5.248 | 25.658 |
Contract verplichtingen | -127.615 | -142.928 | -122.265 |
Totale saldi van contracten met klanten | 99.769 | 69.667 | 35.454 |
De omzet wordt bijna uitsluitend in Nederland behaald en geen der klanten heeft een aandeel van 10% of groter. De werkvoorraad voor van de contracten met klanten bedroeg per 31 december 2023 resp. 31 december 2022 in totaal € 859 miljoen resp. € 683 miljoen. De meerderheid van de contracten worden binnen het eerste jaar gerealiseerd.
De contract activa en -verplichtingen en de contract vorderingen en -verplichtingen kunnen als volgt worden weergegeven:
Bedragen in 1.000 euro’s | 31/12 | 31/12 | 1/1 |
Contract activa en -verplichtingen | |||
Kosten plus winst op basis van voortgang minus voorzieningen voorverliezen en risico’s | 733.107 | 593.916 | 500.678 |
Minus: Gefactureerde termijnen | -743.787 | -599.316 | -540.301 |
Totaal contract activa en -verplichtingen | -10.680 | -5.400 | -39.623 |
Bedragen in 1.000 euro’s | 31/12 | 31/12 | 1/1 |
Contract vorderingen en -verplichtingen | |||
Kosten plus winst op basis van voortgang minus voorzieningen voorverliezen en risico’s | 155.307 | 159.934 | 137.691 |
Minus: Gefactureerde termijnen | -164.509 | -185.456 | -143.145 |
Totaal contract vorderingen en -verplichtingen | -9.202 | -25.523 | -5.455 |
Inspanningsverplichtingen
Omzet wordt bepaald op basis van de transactievergoeding zoals opgenomen in het contract met een klant. De Groep verantwoordt opbrengsten wanneer zij de beschikkingsmacht over een goed of dienst overdraagt aan de klant.
Informatie over de inspanningsverplichtingen van de Groep wordt hieronder samengevat:
Soort omzet | Nakoming van inspanningsverplichting | Facturering | Betalingsvoorwaarden |
Engineeringdiensten, implementatie en installatie | Tijdsevenredig | Op basis van mijlpalen | 30-60 dagen na facturering, verlengd voor gegarandeerde betalingen |
Service, onderhoud en technisch beheer | Tijdsevenredig of op een specifiek tijdstip | Op basis van mijlpalen of periodiek | 30-60 dagen na facturering |
Exploitatie van activa en andere inkomstenstromen | Tijdsevenredig | Periodiek | 30-60 dagen na facturering |
Grondslagen
Verantwoording van opbrengsten
Opbrengsten uit contracten met klanten worden in aanmerking genomen voor opname en waardering wanneer het contract is goedgekeurd door de partijen bij het contract, de contractpartijen zich ertoe verbinden hun respectieve verplichtingen uit hoofde van het contract na te komen en het contract juridisch afdwingbaar is. Om opbrengsten te erkennen, past de Groep de IFRS 15-benadering in vijf stappen toe: (1) identificeer het contract met een klant, (2) identificeer de inspanningsverplichtingen in het contract, (3) bepaal de transactieprijs, (4) alloceer de transactieprijs toe aan de inspanningsverplichtingen in het contract, en (5) verantwoord opbrengsten op wanneer aan een resultaatsverplichting is voldaan.
De opbrengsten worden gewaardeerd op basis van de vergoeding waarop de Groep verwacht recht te hebben in een contract met een klant en wordt opgenomen wanneer de zeggenschap wordt overgedragen, met uitzondering van bedragen die voor rekening van derden worden geïnd. Het wordt ook gepresenteerd na aftrek van kortingen en belastingen.
De Groep past de criteria voor de verantwoording van opbrengsten toe op elke aard van de opbrengsttransactie, zoals hieronder uiteengezet:
Ontvangsten uit projecten (engineering services, installatie en uitvoering)
Opbrengsten uit building projects vloeien voort uit de installatie en renovatie van technische systemen in gebouwen en omvatten meestal een enkele inspanningsverplichting die tijdsevenredig wordt verwantwoord. De meeste van deze contracten, inclusief wijzigingsopdrachten, zijn contracten met een vaste prijs. Een groot deel van de contracten volgt de inputmethode, op basis van de bestede tijd of materiaalkosten met een toewijsbaar deel van de algemene kosten. Daarbij worden opbrengsten verantwoord op basis van actuele voortgang in relatie tot de prognose van kosten en opbrengsten aan het eind van het werk. Bij deze prognoses wordt tevens rekening gehouden met schattingen van mogelijke extra opbrengsten en kosten. De duur van bouwprojecten ligt tussen de 0,5 en 3 jaar.
Opbrengsten uit contracten (service, onderhoud en technisch beheer)
De inkomsten uit building services vloeien voort uit het beheer en onderhoud van technische installaties in gebouwen en het verlenen van ondersteunende diensten. Afhankelijk van de aard van de geleverde diensten worden opbrengsten opgenomen op basis van tijd en materieel, volgens de inputmethode, of lineair. Contracten voor deze diensten hebben meestal een initiële looptijd van één jaar met bepalingen voor jaarlijkse verlenging, en zijn overwegend op basis van een vaste prijs. Een gering deel van onze contracten hebben een prestatiecommitment gerelateerd aan het gebruik van de installaties zelf.
Ontvangsten uit overige diensten
Andere diensten hebben met name betrekking op exploitatie van activa (datacentra en WKO installaties) en in geringe mate handel. Deze diensten zijn vaak verbonden met bouwprojecten of gebouwinstallaties.
Variabele vergoeding
Indien de tegenprestatie in een contract een variabel bedrag omvat, schat de Groep naar beste weten en informatie het bedrag van de vergoeding waarop zij recht zal hebben in ruil voor de overdracht van de goederen aan de klant. De variabele vergoeding wordt bij het aangaan van het contract geschat en beperkt totdat het zeer waarschijnlijk is dat er geen significante terugname van de opbrengsten in het bedrag van de opgenomen cumulatieve opbrengsten zal plaatsvinden wanneer de daarmee gepaard gaande onzekerheid met de variabele vergoeding vervolgens wordt opgelost. Variabele vergoeding omvat bonussen en boetes, waarvoor boetes worden beschouwd als negatieve variabele vergoedingen.
Contractwijzigingen
Een wijziging van een bestaand contract voor een project is een wijziging. Een contractwijziging kan leiden tot een wijziging van de omvang van het contract, de prijs van het contract of beide. Er is sprake van een contractwijziging wanneer de Groep en de klant de wijziging schriftelijk of mondeling overeenkomen of deze impliciet volgt uit gebruikelijke handelspraktijken, waardoor de wijziging afdwingbaar wordt. Binnen de activiteiten van de Groep hebben wijzigingen grotendeels betrekking op wijzigingsorders of claims die geen extra afzonderlijke goederen of diensten opleveren. Bijgevolg worden dergelijke wijzigingen verwerkt als cumulatieve inhaalaanpassingen zodra de 'zeer waarschijnlijke' drempel onder IFRS 15 is bereikt.
Variatieorders zijn wijzigingen die het gevolg zijn van instructies van de klant, die leiden tot afdwingbare vorderingen terwijl de prijswijziging onbepaald blijft. Contractuele claims ten aanzien van klanten hebben daarentegen betrekking op gebeurtenissen waarbij de Groep afdwingbare rechten op schadevergoeding voor klanten vaststelt, hoewel deze rechten nog niet door de klant zijn goedgekeurd. Claims omvatten doorgaans een hogere mate van onzekerheid vanwege het ontbreken van expliciete instructies van de klant voor een wijziging. Daarom wordt het risico van een aanzienlijke terugboeking van inkomsten in verband met claims als groter beschouwd. Als gevolg hiervan vormt het voldoen aan de 'zeer waarschijnlijke' drempel van IFRS 15 een grotere uitdaging voor claimbedragen.
Contractsaldi
Contractactiva, vaak aangeduid als 'Niet-gefactureerde vorderingen', worden overgeboekt naar vorderingen wanneer de rechten onvoorwaardelijk worden, wat meestal gebeurt wanneer de Groep een factuur uitreikt aan een klant.
Contractuele verplichtingen, vaak aangeduid als 'Uitgestelde opbrengsten', hebben voornamelijk betrekking op het ontvangen van vooruitbetalingen door de Groep voor diensten of goederen die in toekomstige perioden moeten worden geleverd. Alle aan het begin van het jaar uitstaande kortlopende contractverplichtingen werden in de loop van het jaar als opbrengsten verantwoord.
Garantie
De Groep verleent garanties voor algemene reparaties voor defecten die aanwezig zijn op het moment van levering. De voorziening die verband houden met deze garanties van het verzekeringstype worden gedoteerd bij de verkoop van het product, de voltooiing van het project of de levering van de dienst aan de klant. De voorziening is gebaseerd op historische ervaringen. De Groep herziet jaarlijks de raming van de garantie gerelateerde kosten. Deze voorziening ziet ook op uitzonderlijke geschillen en vorderingen waarbij de Groep betrokken is.
Financiering
De contracten van de Groep met klanten bevatten doorgaans geen significante financieringscomponent.
Schattingen
Percentage van voltooiing
Ontwerp-, bouw- en uitvoeringscontracten hebben voornamelijk betrekking op nieuwbouw en renovatie van gebouwen. Opbrengsten uit deze activiteiten worden gewoonlijk gerelateerd aan de voortgang (“percentage of completion”) opgenomen met behulp van de inputmethode op basis van totale kosten of op basis van bestede tijd (uren danwel kosten gerelateerd aan uren) als deze beter de voortgang weergeeft, aangezien dit nauw aansluit bij de fase van voltooiing (mijlpalen). Alle wijzigingsorders die tijdens deze bewerkingen plaatsvinden, worden bij aanvang beoordeeld om te bepalen of ze de oorspronkelijke scope uitbreiden of de looptijd verlengen of contractuele waarde toevoegen aan de oorspronkelijke scope.
De opbrengstverantwoording van exploitatie- en onderhoudsdiensten, die gedurende een periode worden uitgevoerd, vindt plaats met behulp van de inputmethode op basis van het voltooiingspercentage dat is afgeleid van de gemaakte kosten. Daarnaast heeft de Groep een beperkt aantal prestatiecontracten, die zich uitstrekken over één of meerdere jaren. In dergelijke gevallen wordt de inputmethode toegepast om het percentage van voltooiing en opbrengsten te bepalen, rekening houdend met een totaal van alle contractueel verbonden activiteiten.